Wat is een TIA?
Een TIA wordt ook wel een tijdelijke of voorbijgaande beroerte genoemd. Als de verschijnselen van een beroerte maar kort aanhouden, is er sprake van een TIA (transient ischemic attack). De verschijnselen kunnen tussen de 20 minuten en 24 uur duren. Verlamming, duizeligheid, dubbelzien of blindheid aan één oog zijn veelvoorkomende verschijnselen. Meestal aan één kant, omdat de TIA meestal maar in één hersenhelft zit. Als iemand denkt dat hij of zij een TIA heeft gehad, dan is het belangrijk om dezelfde dag nog naar de huisarts te gaan om onderzoek te laten doen naar de oorzaak van de TIA. Soms vindt men een oorzaak die goed te behandelen is.
Wat is een CVA?
CVA staat voor Cerebro Vasculair Accident. Letterlijk vertaald: een ongeluk (accident) in de bloedvaten (vasculair) van de hersenen (cerebro). Bij een CVA krijgt een deel van de hersenen opeens te weinig of geen zuurstof. Een beroerte wordt ook wel ‘stroke’ genoemd. Globaal zijn er twee vormen van een CVA (beroerte) te onderscheiden: een herseninfarct en een hersenbloeding.
Herseninfarct
Meestal gaat het bij een CVA om een herseninfarct, dit is bij 80% van de patiënten het geval. Bij een herseninfarct wordt een bloedvat afgesloten door een bloedstolsel, of is een hersenbloedvaatje dichtgeslibd, bijvoorbeeld door slagaderverkalking. Het gevolg is dat de hersenen te weinig zuurstof krijgen en daardoor blijvend beschadigd kunnen raken. Bij een kleine groep patiënten met een herseninfarct kan men een behandeling starten om het stolsel op te lossen met medicijnen. Deze behandeling wordt trombolyse genoemd. Om voor deze behandeling in aanmerking te komen moet de patiënt zo snel mogelijk naar het ziekenhuis. Hoe eerder de behandeling start, hoe meer kans op herstel en hoe minder ernstig de gevolgen van een beroerte. Lees meer over trombolyse bij de veelgestelde vragen.
Hersenbloeding
Bij een hersenbloeding scheurt een bloedvat in de hersenen of knapt het open. Daardoor hoopt zich bloed op in de hersenen en raken hersencellen beschadigd. Een hersenbloeding komt veel minder vaak voor dan een herseninfarct (bij ongeveer 20% van de patiënten).
Hoe herken je een beroerte?
Bij een beroerte kunnen diverse verschijnselen optreden. De belangrijkste symptomen van een beroerte zijn:
Mond
Let op of de mond scheef staat of een mondhoek naar beneden hangt.
Hulpmiddel als u het niet direct ziet: vraag de persoon om zijn tanden te laten zien.
Arm
Let op of een arm (of been) verlamd is.
Hulpmiddel als u het niet direct ziet: vraag aan de persoon om beide armen tegelijkertijd horizontaal naar voren te strekken en de binnenzijde van de handen naar boven te draaien. Let op of een arm wegzakt of rondzwalkt.
Spraak
Let op of de persoon onduidelijk spreekt, of niet meer uit de woorden komt. Hulpmiddel als u het niet direct ziet: vraag de persoon een zin uit te spreken.
Tijd
Stel vast hoe laat de klachten bij de persoon zijn begonnen. Indien de persoon binnen drie uur behandeld wordt, is de kans op herstel groter.
Bel direct 112!
… en bel direct 112! Vertoont iemand één of meer symptomen, dan heeft hij of zij waarschijnlijk een beroerte.
Bel direct 112 want TIJDVERLIES = HERSENVERLIES!
Wat zijn de oorzaken van een beroerte?
Er is een aantal factoren die bij een beroerte een rol spelen. Denk aan de toestand van de wand van de bloedvaten, de samenstelling van het bloed, de bloeddruk en de snelheid waarmee het bloed door de bloedvaten stroomt. Sommige mensen hebben meer kans om een beroerte te krijgen. De belangrijkste risicofactoren zijn:
- Hoge bloeddruk
- Suikerziekte (diabetes mellitus)
- Hoog cholesterolgehalte
- Hart- en vaatziekten
- Overgewicht
- Langdurige stress
- Roken
- Overmatig alcoholgebruik
- Weinig lichamelijke activiteit
- Ongezonde voeding (overmatig zoutgebruik, geringe consumptie van groenten en fruit)
Wat zijn de gevolgen van een beroerte?
De gevolgen van een beroerte kunnen heel ingrijpend zijn. Welke gevolgen precies, hangt af van de ernst van de beroerte en de plek in de hersenen waar de beschadiging zit. De gevolgen kunnen op lichamelijk vlak zijn, maar ook op psychisch of sociaal gebied. Lees verder
